40      Desideratives

 

  1. हे राजन्, यदि क्षितिधेनुम् एतां दुधुक्षसि,

        if    cow-like-earth this    you-want-to-milk

 

        तर्हि अद्य वत्सम् इव लोकम् अमुं पुषाण

       then  today  calf   like    world  that    let-you-nourish

 

  2. अयं बालक: पुनर् विवक्षु: इह आयाति

     this   boy   again  want-to-carry   here   comes

 

  3. शास्त्रं जिज्ञासव: शिश्या गुरुम् उपजग्मु:

    shastra   we-want-to-know   by-student

    guru  wish-to-approach

 

  4. नल: नाम राजा ह्रदे रिरंसुम् एकं हंसं जिघृक्षति

     Nala  named  king   in-lake  (wish-to sport)

     a swan    want-to-grab  

 

  5. वीर: शत्रुराज्यं विजिगीषतु

     hero    enemy-kingdom    must-want-to-conquer

 

 6. सत्यं चिकीर्षमाण: नर: नासत्यं चिकीर्षेत्

    truth  wanting-to-do    man   no-untruth   should-do

 

  7. बुभुक्षा मां बाधत इति अहम् अवोचं

     hunger   me   affected        i   have-said

 

  8.  : नाम जन: धनं ईप्सति ?

    who   salutes    person   money   no  want-to-obtain

 

  9. लङ्कां विजित्य राम: स्वनगरं जिगमिषति

     Lanka  having-conquered,  Rama   own-city   wants-to-go

 

  10.  कुर्वन्नेवेह कर्माणि जिजीविषेत् शतं समा:

            actions    should-want-to-live  100  years

 

  11. समुद्रं हस्ताभ्यां वीर: तितीर्षतु

      ocean   with-2hands   the hero   let-want-cross

 

  12. मारुति: सीताम् अदिदृक्षत्

      monkey-god   Sita    wants-to-see

 

  13. बुभुक्षिरै: व्याकरणं भुज्यते पिपासितै: काव्यरस: पीयते

      by-their-desire-to enjoy    grammar   no was-enjoyed

      by-their-desire-to drink     juice-of-poetry    no  was-drunk

 

  14. दु:खात् जगत् उज्जिहीर्षन् भगवान् बुद्ध: क्व अस्ते ?

       from-suffering    world    wants-to-save

      Sir Buddha   where     abides-sit down

 

  15. यियक्षव: ब्राह्मणा ग्रामाद्ग्रामं जिगमिषन्ति

        (wish-to sacrifice)     with-brahman 

       from-village-to village   want-to-go

 

  16. यश: लिप्समाना: पण्दिता: परस्परं विविवदिषन्ति,

      fame   desiring  pandits   again-again   wish-to-speak-out

 

   तु सत्यं विविदिषन्ति

     but not   truth  wish-to-find

 

  17. यदा ईश्वर: जगत् सिसृक्षति

      if God    world    wish-to-create

 

       तदा वेदशब्दान् भाषते  /

      then  he   devine-words    speaks

 

        यन् यन् शब्दान् भाषते तनि तनि वस्तूनि प्रादुर्भवन्ति

       he  (       )     words  speaks

            (      )       things   appeared

 

  18. कंसं जिघांसु: कृष्ण: मथुरानगरीं यियासति

    Kamsa-Demon  wants-to-kill   Krisna 

    Mathura-city     wants-to-go

 

  19. प्रतिदिनम् अतिभारवहनात् गर्दभ: मुमूर्षु: इव अभवत्

      daily    from-carring-heavy-loads

      the ass    wishes-to-be-dead     like    became

 

  20. मुनिर्मरणात् आत्मानं मुमुक्षति  /  जन्मनश्च

      sage  from-death    self   wants-to-be-released, and birth