23

 

·       asti    bhāgīrathī-tīre    gṛdhrakūṭa-nāmni   parvate    mahān parkaṭīvṛkṣas  /

        is      on-Ganges-bank   on-Gṛdhrakūṭa-moutain        large    fig-tree

 

·        tasya    koṭare    daiva-durvipākāt    galita-nakha-nayanas 

      of-it    in-hollow   from-fate’s-hard-doom     having-lost-claws-eyes

       jaradgava-nāmā    gṛdhras    prativasati

                Jaradgava              vulture          dwells

 

·       atha    kṛpayā    tat   jīvanāya    tad-vṛkṣa-vāsinas    pakṣiṇas

           now     with-pity    that  for-life    of-that-tree-roosting    birds

       svāhārāt    kińcit    kińcid    uddhṛtya    tasmai    dadati

          from-own-food        a-little    having-taken       to-him     give

 

·       tenāsau    jīvati 

     by-that     he-lives

 

·       atha   kadācit   dīrghakarṇāmā     mārjāras    pakṣiśāvakān  bhakṣitum   tatra  āgatas /

         now    one-day   Dīrghakarṇa    cat           young-birds         to-eat      there    arrived

 

·       tatas   tam - āyāntam   dṛṣṭvā,   pakṣiśāvakais   bhayārtai:s   kolāhalas   kṛta:  /

          thence   him  approaching  having-seen,  by-young-birds-fearful   clamour   made

 

·       tat   śrutvā    jaradgavena:   uktam  /       kas   ayam     āyāti  /

          that   having-heard   Jaradgava   said ,    who     this    aproaches  ?

 

·       dīrghakarṇas    gṛdhram    avalokya   sa-bhayam   āha  /

      Dīrghakarṇa     vulture   having-perceived   with-fear     said

 

      hatas   asmi  /  

               oh   lost   i-am

 

·       adhunā   asya   samnidhāne    palāyitum    akṣamas  /

      now     of-him     in-presence         to-escape         unable

                                                                                                                                                      

 

·       tad  yathā    bhavitavyam    tad    bhavatu    tāvat    viśvāsam   utpādyā

     therefore  as   it-is-to-be      that    let-be       first-condidence   having-produced

    asya    samīpam   upagacchāmi   /     iti  ālocya    tamupasṛtyā   abravīta

   of-him   to-proximity   i-approach     thus  having-reflected   having-near-gone  he said  

-        āya !   tvām    abhivande  /

       reverend-sir      you      i-salute

 

·       gṛdhras   avadat  /    kas   tvam  /

    vulture    said        who    you

 

·      sas   avadat  /    mārjāras   aham  

      he    said           cat     i

 

·      gṛghras   brūte  /   

           vulture    says

·      dūram    apasara   na    cet   hantavyas   asi   mayā  / 

           far        away-go       not       if    to-be-killed     you-are    by-me

                                                imp.                                                      future pp

 

·       mārjāra   avadat  /

            cat        said

 

·       śrūyatām    tāvat   asmad   vacanam  / 

        let-hear       first      my       speach

 

 tatas  yadi   aham   badhyas   tadā   hantavayas  / 

         thence    if    i   (deserve) to-be-punished     then     to-be-killed (then kill me)

                                                                                                                                       future pp

 

·       yatas  --     gṛdhra:   brūte  /

                           vulture    says

 

·       brūhi ,  kimartham   āgatas    asi  /  

           say            why          approached     you-are

 

·       sas   avadat  /       aham    atra   gaṅgā-tīre   nitya  snāyī

        he      said                 i         here    on-river-bank    constantly   bathing

brahmacārī   cāndrāyaṇa-vratam    ācaran    tiṣṭhāmi  /

       religious-study-observing      the-Chāntrāyaṅa-vow    performing    stay

 

·       yuyām    dharma-jńāna-ratān       viśvāsa-bhūmayas 

        you-all       duty-knowledge-enjoying       confidence-objects

 

·       pakṣiṇas   sarve    sarvadā    mamāgre    prastuvanti  /

           birds      all         always         of-me  in-presence      praise

 

·       gṛdhras    avadat  /   mārjāras  hi   māmsarucis   pakṣi-śāvakā  ca

       vulture     said          cat    certainly    meat-liking,     young-birds   and

       atra    nivasanti    tena   aham   evam   bravīmi  /

            here    dwell      therefore    i   thus     speak

 

·       tat   śrutvā    mārjāra:   bhūmim   spṛśṭvā    karṇau   spṛśati   brūte  ca  /

          that  having-heard,  cat  ground  having-touched,  ears  touches   and    says

 

·       mayā    dharma-śāstram    śrutvā    vīta-rageṇa  

           by-me     law-book    having-heard    with-gone-passions   

         idam  duṣkaram    vratam    cāndrāyaṇam    adhyavasitam  /

              this    difficult     vow      Chāndrāyana       undertaken

                                                                                                                                                           ppp

 

·       paras param   vivadamānānām   api   dharma-śāstrāṇām

            with-one-another    of-disputing   even    law-books

        ahimsā    parama:    dharmas    iti    atraika-matyam

            not-injuring     foremost    duty       thus    here      unanimiously-eccept

 

·       evam    viśvāsya    sas    mārjāras    taru-koṭare    sthitas  /

             thus   having-made-to-confide ,   the  cat   in-tree-hollow    remained

                                                 śvas     caus.

 

·       tatas   dineṣu    gacchatsu        pakṣiśāvakān     ākramya

          thence     in-days-passing-on     young-birds    having-approached

          koṭaram      ānīya    pratyaham    khādati  /

              to-hollow    having-brought    daily     he-eats

 

·       yeṣām    apatyāni   khāditāni    tais    śokārtais    vilapadbhi:        

           of-whom   young-ones    eaten      by-those-sorrow-pained-wailing

                                                                                                                                                                                       lap       pap

        itas-tata:s   jijńāsā    samārabdhā  /

            here-there     enquiry     begun

                                                                                           f     ppp

 

·       tat    parijńāya    mārjāras    koṭarānnis    sṛtya    bahis   palāyitas  /

         that    having-perceived,   cat   from-hollow    having-lipped   out   away-gone

                                                                                                                                                               sṛ                                            palā   ppp

 

·       paśāt    pakṣibhi:    itas-tatas    nirūpayadbhis    tatra

            afterwards    by-birds    here-there    by-searching     there

                                                                                                                                 rūp    pap

         taru-koṭare    śāvakāsthīni    prāptāni  /

                   in-tree-hollow     young-birds     discovered

                                                                                                                               āp    ppp

 

·       anantaram    te   ūcus  /     anena   eva    jaradgavena    asmākam   śāvakās

           afterwards  the  said          by-this   very     Jaradgava          our        young-ones

        khāditā   iti   sarvais   paṣibhis    niścatya    gṛdhras    vyāpāditas  /

         eaten                by-all-birds     having-ascertained       vulture    killed