22

 

·       aham  ekadā  dakṣiṇa-aranye   caran   apaśyam,   ekas vṛddha-vyāghras  snātas

     i        once      in-southern-forest     roaming        saw,            an          old  tiger            bathed

                                                                                                      pap                                                                                                                        ppp

 

·       kuśa-hastas    saras-tīre  brūte    bhos  bho:   pāntha,    idam

    grass-in-hand     on-lake-bank                                   wanderer      this

 

·       suvarṇa-kaṅkaṇam    gṛhyatām    tatas    lobha-ākṛṣṭena   kenacit   pānthena

     god-bracelet            may-be-taken      then       by-a-desire-attracted      some      by-wanderer

                                                                imp.   passive

 

·       ā-locitam ,  bhāgyena    etad   sam-bhavati    kintu   asmin  ātman-sandehe

   considered    with-luck          this        happens               but             in-this-life-risk

            ppp

 

·        pra-vṛttis  na    vi-dheyā            yatas

      engagement    not   to-be-made

                                                               dhā     future pp 

 

·       kintu    sarvatra    artha-arjane    pra-vṛttis    sam-dehas   eva

    but    everywhere    in-wealth-acquisition    engaging    risk        certainly

 

·       tathā   ca   uktam

    thus    and    said ,       

 

·        tad    ni-rūpayāmi    tāvat   pra-kāśam   brūte ,  kutra  tava    kaṅkaṇam ?

    that    i-investigate     so-much    aloud         he-says ,     where     your      bracelet

 

·       vyāghras    hastam   pra-sārya   darśayati   pāntas   avadat   katham

  tiger    paw   having-stretched-forth       shows       wanderer      said         how

 

·       māra-ātmake    tvayi   vi-śvāsas  ?   vyāghras   uvāca ,   śṛṇu   re   pāntha

     in-murder-minded   in-you   confidence       tiger           said         listen       O     wanderer

                                                                                                                                                  perf.                   imp.                                 voc.

 

·       prāk  eva   yauvana-daśāyām    ati-durvṛtta:  āsam   aneka-go-mānuṣāṇām  badhāt  me

  formerly    in-youth-period  exceedingly-wicked   i-was   of-many-cows-men  from-murder   of-me

                                                                                                                                      imperf.

 

·       putrās  mṛtā    dārās   ca  vamśa-hīnas   ca   aham,   tatas   kenacit   dhārmikeṇa

    sons     dead  ,   wife  and       family-deprived   and      i        then         by-some-virtuous

                             ppp

 

·       aham  ā-dishṭas ,   dāna-dharma-ādikam  charatu   bhavān , tad-upadeśāt  idānīm aham

          i   was-advised    liberality-virtue-etc.         let-practice  you   of-him-because-of-advice  now  i

                                ppp                                                                                        imp.                                                             dat.

 

·        snāna-śīlas   dātā   vṛddhas   galita-nakha-dantas   na  katham  viśvāsa-bhūmis

   bath-observer   giver   old   clawless-toothless     not   how   confidence-object ?

 

·         mama   ca  etāvān  lobha-viraha:  yena   sva-hasta-stham  api  suvarṇa-kaṅkaṇam                                                                                                                                                                        

       of-me        such     desire-freedom        that    own-hand-standing   even   gold-bracelet

 

·       yasmai   kasmaicit   dātum   icchāmi    tathā   api  vyāghra:  mānuṣam  khādati

   to-anyone                  to-give     i-wish        so      even   tiger          man       devours

 

 

·        iti    loka-pravādas   dur-nivāras

          world-report           difficult-to-be-overcome 

 

·       yatas ,  mayā   ca   dharma-śāstrāṇi    adhi-itāṇi     śṛnu

      whence   and  by-me    dharma-books     studied    listen

                                                                                                                         adhi    i     ppp

 

·       tvam   ca   ati-iva    dus-gatas   tena   tad   tubhyam

      and  you   exceedingly   bad-circumstanced ,  therefore   that    to-you

 

·       dātum    sa-yatnas    aham     tathā   ca   uktam

      to-give    endeavouring     i   thus               said

 

·       tad   atra   sarasi    snātvā   suvarṇa-kaṅkaṇam   gṛhāṇa   tatas   yāvat

     threfore   here   in-lake   having-bathed ,  gold-bracelet  accepting   thereupon  while

                                                                                                                                                                       pap

 

·        asau    tat-vacas    prati-itas   lobhāt   sara:   snātum   pra-viśati ,  tavat

   he   his-word    trusted      from-desire    lake    to-bathe    enters      then  

                                                       prati  i   ppp

 

·       mahā-paṅke   ni-magnas   palāyitum   a-kṣamas   paṅke   patitam

      into-great-mire   plunged   to-escape   anable     into-mire      the-fallen

                                                            ppp                                                                                                                       ppp

 

·        dṛṣṭvā    vyāghras    avadat ,   ahaha    mahā-make    patitas     asi

    having-seen   tiger        said                              great-mire     fallen      you-are

                                                                                                                                                                                ppp

 

·       atas  tvām   aham   ud-sthāpayāmi ,  iti   uktvā    śanais   śanais

    thence   you       i               lift-up               thus   having-said ,     slowly slowly

 

·       upa-gamya    tena   vyāghreṇa   dhṛtas   khāditas  ca   tam   pāntham 

   having-approached ,  by-that   tiger       seized   that   wanderer

                                                                                                                   dhṛ   ppp