23
·
asti bhāgīrathī-tīre gṛdhrakūṭa-nāmni parvate mahān parkaṭīvṛkṣa: /
is on-Ganges-bank on-Gṛdhrakūṭa-moutain
large fig-tree
·
tasya koṭare daiva-durvipākāt galita-nakha-nayana:
of-it in-hollow
from-fate’s-hard-doom
having-lost-claws-eyes
jaradgava-nāmā gṛdhra: prativasati
Jaradgava
vulture dwells
· atha kṛpayā tat
jīvanāya tad-vṛkṣa-vāsina: pakṣiṇa:
now with-pity that
for-life of-that-tree-roosting birds
svāhārāt kiñcit kiñcid uddhṛtya tasmai dadati
from-own-food a-little having-taken to-him
give
·
tenāsau jīvati
by-that he-lives
·
atha kadācit dīrghakarṇāmā mārjāra: pakṣiśāvakān bhakṣitum tatra āgata: /
now one-day
Dīrghakarṇa cat young-birds to-eat there
arrived
·
tata: tam - āyāntam dṛṣṭvā, pakṣiśāvakai: bhayārtai: kolāhala: kṛta: /
thence him
approaching having-seen, by-young-birds-fearful clamour made
·
tat śrutvā jaradgavena: uktam / ka: ayam āyāti /
that having-heard Jaradgava said ,
who this aproaches ?
·
dīrghakarṇa: gṛdhram avalokya sa-bhayam āha /
Dīrghakarṇa vulture
having-perceived with-fear said
hā hata: asmi /
oh lost
i-am
·
adhunā asya samnidhāne palāyitum akṣama: /
now of-him
in-presence to-escape unable
·
tad yathā bhavitavyam
tad bhavatu tāvat viśvāsam utpādyā
therefore as
it-is-to-be that let-be
first-condidence having-produced
asya samīpam upagacchāmi
/ iti ālocya tamupasṛtyā abravīta
of-him to-proximity i-approach thus
having-reflected
having-near-gone he said
- āya ! tvām abhivande /
reverend-sir you
i-salute
·
gṛdhra: avadat / ka: tvam /
vulture said who
you
·
sa: avadat / mārjāra: aham
he said cat i
·
gṛghra: brūte /
vulture says
·
dūram apasara na cet hantavya: asi mayā /
far away-go not
if to-be-killed you-are
by-me
imp.
future pp
·
mārjāra avadat /
cat said
·
śrūyatām tāvat asmad vacanam /
let-hear first my
speach
tata: yadi aham badhya: tadā hantavaya: /
thence if
i (deserve) to-be-punished then
to-be-killed (then kill me)
future
pp
·
yata: -- gṛdhra: brūte /
vulture says
·
brūhi
, kimartham āgata: asi /
say why approached you-are
·
sa: avadat /
aham atra gaṅgā-tīre
nitya snāyī
he said i here
on-river-bank constantly bathing
brahmacārī cāndrāyaṇa-vratam ācaran tiṣṭhāmi /
religious-study-observing
the-Chāntrāyaṅa-vow performing stay
·
yuyām dharma-jñāna-ratān viśvāsa-bhūmaya:
you-all duty-knowledge-enjoying confidence-objects
·
pakṣiṇa: sarve sarvadā mamāgre prastuvanti /
birds all always of-me
in-presence praise
·
gṛdhra: avadat / mārjāra:
hi māmsaruci: pakṣi-śāvakā ca
vulture said cat
certainly meat-liking, young-birds and
atra nivasanti tena aham evam bravīmi /
here dwell
therefore i thus
speak
·
tat śrutvā mārjāra: bhūmim spṛśṭvā karṇau spṛśati brūte ca /
that having-heard,
cat ground having-touched, ears
touches and says
·
mayā dharma-śāstram śrutvā vīta-rageṇa
by-me law-book
having-heard
with-gone-passions
idam duṣkaram vratam cāndrāyaṇam adhyavasitam /
this difficult vow
Chāndrāyana undertaken
ppp
·
para: param vivadamānānām api dharma-śāstrāṇām
with-one-another
of-disputing even law-books
ahimsā parama: dharma:
iti atraika-matyam
not-injuring foremost
duty thus here
unanimiously-eccept
·
evam viśvāsya sa: mārjāra: taru-koṭare sthita: /
thus having-made-to-confide , the
cat in-tree-hollow remained
śvas
caus.
·
tata: dineṣu gacchatsu pakṣiśāvakān ākramya
thence in-days-passing-on young-birds having-approached
koṭaram ānīya pratyaham khādati /
to-hollow having-brought daily
he-eats
· yeṣām apatyāni khāditāni tai: śokārtai: vilapadbhi:
of-whom young-ones
eaten
by-those-sorrow-pained-wailing
lap pap
itas-tata: jijñāsā samārabdhā /
here-there
enquiry begun
f ppp
·
tat parijñāya mārjāra:
koṭarānni: sṛtya bahi: palāyita: /
that having-perceived, cat
from-hollow having-lipped out
away-gone
sṛ palā ppp
·
paśāt pakṣibhi: itas-tata: nirūpayadbhi: tatra
afterwards by-birds
here-there by-searching there
rūp pap
taru-koṭare śāvakāsthīni prāptāni /
in-tree-hollow
young-birds discovered
āp ppp
·
anantaram te ūcu: / anena eva jaradgavena asmākam śāvakā:
afterwards the
said by-this very
Jaradgava our
young-ones
khāditā iti sarvai: paṣibhi: niścatya gṛdhra: vyāpādita: /
eaten by-all-birds having-ascertained vulture
killed